JORDAANTIP • BLADENREK

Jordanees bladenrek - Nemen we gordijnen of lamellen voor het raam,

en waar laten we al onze tijdschriften en papieren? In de Palmstraat

slaan ze twee vliegen in één klap. Een fraaie kiek van Bertus Bonje.

  

  

JORDAANTIP • AMSTERDAMS GELUID

Z! is een Amsterdams daklozenblad dat geluid geeft. Tenminste, als je hun

website bezoekt. Daar worden columns van Frits Jonker geplaatst met als

onderwerp 'Het geluid van Amsterdam'. Op de website zijn uiteenlopende 

zeldzame opnamen te beluisteren van Paul Rollman, Karel Appel, Henk

van Mokum, Rien van Nunen, het aloude Potasch & Perlemoer en nog veel

meer. Heb je genoten van Jonkers columns op de website, koop dan ook

eens zo'n gedrukt Z-blaadje, dan kunnen de verkopers de daklozenopvang

betalen, want het begint al weer behoorlijk frisjes te worden.

  

JORDAAN FESTIVAL 2010

   

WESTERKERK 390 JAAR

Vandaag 390 jaar geleden werd de eerste steen van de Westerkerk gelegd. Drie jaar geleden werd een ingrijpende restauratie voltooid waarbij de keizerskroon zijn blauwe kleur weer terugkreeg. Deze videoreportage opent met een eenmanshulde met trompet en draaiorgel vanaf het water en in de kerk komen onder anderen Ria Alberti en Johnny de Mol aan het woord.

Voor de meeste Jordanezen staat de Wester symbool voor onze buurt.

   

JORDAANTIP • NIEUWE LELIESTRAAT EXPOSITIE

Stadsarchief Amsterdam exposeert op internet archieffoto's uit
de Jordaan van de volledige Nieuwe Leliestraat in 1954 en vijftig
jaar later met fotowerk van Marja Heimering. Jordaanverzet
tegen de gemeentelijke sloopmentaliteit zorgde er voor dat
het merendeel van de gebouwen gespaard is gebleven en
vakkundig opgeknapt. De Nieuwe Leliestraat was van de
negentiende eeuw tot in de jaren zestig een geliefde
winkelstraat, ook wel 'de Kalverstraat van de Jordaan'
genoemd.
  

WAAR KOMEN WIJ VANDAAN?

Wijkcentrum Het Claverhuis heeft een prachtidee: zet alle 124
nationaliteiten in de buurt op de foto. Waar komen wij vandaan
heet dit initiatief en eind volgende maand moet er een fotoboek
van verschijnen, maar... er ontbreken nog 70 nationaliteiten!
Meer over dit project én hoe je foto's kunt inzenden lees je hier.
  

ADÈLE VIJFDE GEESTIGSTE AMSTERDAMMER

Uit maar liefst zeventig kandidaten kozen lezers van Het Parool de
Geestigste Amsterdammer. Winnaar is Simon Carmiggelt – wanneer
worden z'n tv-columns nou eens herhaald? De op de Bloemgracht
geboren Adèle Bloemendaal behaalt een eervolle vijfde plaats.
  

JORDAANTIP • ANSICHTKAARTEN

Joost Swarte tekende de 'Parels van de Jordaan', die

o.a. als set van 12 briefkaarten verkrijgbaar zijn.

  

JORDAANTAP • CAFÉ ROOIE NELIS

Zwarte Gerrit en Blonde Sien in café Rooie Nelis

Sinds jaar en dag runnen Zwarte Gerrit en Blonde Sien café Rooie Nelis in

de Jordaan. De kroeg is ruim 70 jaar oud en niet al te groot, maar als je

de talloze foto's aan de wand bekijkt met bezoekers als Beatrix, dan heeft 

het iets weg van een museum. In 2002 besteedde Rick Felderhof in zijn tv-

programma uitgebreid aandacht aan de kroegbazin en haar boek De kies

van Rooie Nelis.

Voor wie niet in de gelegenheid is om het café of de Jordaan te bezoeken,

de kroeg heeft inmiddels een website, met verhalen en foto's van het 

echtpaar, artiesten en bezoekers. Bovendien is er een tv-reportage uit

1970 te bewonderen waarin Blonde Sien en haar café het decor vormen

voor Johnny Jordaan en Willy Alberti. De twee neven hebben een open-

hartig gesprek met de 83-jarige tante Ka over de veranderende Jordaan-

bevolking, en zingen op haar verzoek een lied in steenkolenengels,

waarmee ze als jochies op straat een zakcentje beurden.

Café Rooie Nelis, Laurierstraat 101, Jordaan

  

JORDAANTIP • DOLF TOUSSAINT EXPOSITIE

Dit legendarische fotoboek van Dolf Toussaint verscheen in 1965, en

doet nu tweedehands zeker 250 euro. Van begin augustus tot eind

oktober is er in Stadsarchief Amsterdam gelukkig een expositie gewijd

aan Toussaints werk. En voor belangstellenden is er ook een heruitgave

van 'De Jordaan' te bemachtigen voor nog geen 30 piek.

Toussaint gevraagd naar het verschil tussen de Jordaan en andere volks- 
buurten in Het Vrije Volk: 'Kijk, als ik de Jordaan in ga en vraag naar

Robert Jasper Grootveld, dan komen ze met z'n allen om mij heen staan

en zeggen: 'Grootveld? Nooit van gehoord.' Maar als je dan doorvraagt

en zegt, dat je hem pas nog in dat winkeltje op de hoek hebt zien

staan, dan zeggen ze: 'O die roker? Die woont daar.' Ze wijzen je een

deur. Intussen is de hele straat uit de ramen komen hangen om te

kijken hoe jij die stoep opklimt en aanbelt. Er wordt natuurlijk niet 
opengedaan. Eindelijk, als je voor de derde keer aan die bel hebt

getrokken, roept er een: 'Die bel is al jaren kapot.' Dan ga je naar

binnen en daar staat een man, vlak achter de deur. Die zegt:

'Grootveld? Nooit van gehoord. Pas als je hem uitlegt dat je foto's

komt brengen die je van hem hebt gemaakt, zegt hij: 'O, die

snuifdoos? Die woont boven.' Dit gezamenlijk optreden van de clan,

om de enkeling te beschermen, dat altijd denken van: schuldeiser?

politie?, dat is typisch de Jordaan.' 1 oktober 1965

  

JORDAANTIP • THUIS IN DE JORDAAN FOTOBOEK

Thuis in de Jordaan is een prachtig fotoboek van Lenie Kneppers, met

een overzicht van 25 jaar oude én nieuwe buurtbewoners in 122

bladzijden. Op de voorkant van deze uitgave een portret uit 1987 van
Tante Nol uit de Boomstraat.

  

VORDERINGEN JORDAAN MUSEUM

Publiciteitskaart Jordaan Museum (eigen archief)

Wie je ook hoort, het Jordaan Museum i.o. kan op veel enthousiasme 

rekenen. Er is een website waarop de laatste ontwikkelingen zijn te

volgen met tal van bijzondere Jordaanfoto's, historisch nieuws en  

onderzoek, Jordaanwandelingen, maar ook melding van verwaarloosd

erfgoed in de buurt.  

Zoals uit publicaties van het Jordaan Museum naar voren komt vallen

twee dames, die meer dan honderd jaar geleden vereeuwigd werden

door fotograaf Breitner, erg in de smaak bij de museumdirectie.

Affiche Jordaan Museum uit 2005 (eigen archief)

Flyer Jordaan Museum uit 2007 (eigen archief)

  

JOHNNY JORDAANPOSTER BLIJKT GRAP

(Archieffoto MokumTV)

Deze Johnny Jordaanposter kom je vaker op internet tegen, schijnbaar

een exemplaar uit de jaren 50, maar in feite een grap van MokumTV. Dat

internetters zonder nadenken het affiche van de MokumTV-website

kopiëren kan nauwelijks kwaad, maar nu ook serieuze organisaties de

poster als bronmateriaal gebruiken, is het tijd voor een waarschuwing.

MokumTV begon in de jaren 80 als tv-piraat, zond commercials uit en bracht

prominent sponsors in beeld. Uiteindelijk werden tv-piraten van de kabel

geweerd en MokumTV ging legaal verder als lokale omroep op het Salto-

kanaal. Voor reclamemakers was dat niet meer interessant, want Salto verbood

commercials en vermelding van sponsors. Tv-piraat Mokum TV had Edison

Tapijt als sponsor, gevestigd in het vroegere Edison Theater op de Elands-
gracht, maar nu de omroep legaal ging uitzenden, was dat verleden tijd.

MokumTV was echter niet voor één gat te vangen, en kwam op de proppen

met een oud ogend affiche van het Edison Theater waar Johnny Jordaan
in de jaren 50 had opgetreden. Die optredens hebben weliswaar plaats-

gevonden, maar de poster zelf is nep, een practical joke. In de woorden
‘Edison-Theater’ is bijvoorbeeld het logo van tapijthandel Edison verwerkt,
een zaak die 60 jaar geleden niet bestond. Net zomin als de pc-techniek
waarmee het affiche is vervaardigd. Ook in de aftiteling van MokumTV-
uitzendingen werd schelmachtig verwezen naar zogenaamde ‘Koninklijke
archieven van het Edison Theater Elandsgracht’. Afijn, de poster was een
geslaagde grap en 1 april is bij uitstek een dag om mensen duidelijk te
maken dat ze in de maling zijn genomen.

(Putdeksel met bedrijfslogo Edison)

  

(Archiefbeeld MokumTV 2006)

(Website Harry de Groot)

  

(Website JLG Real Estate)

  
– UPDATE 2014 –

(Archief Johnny Jordaan)

In de autobiografie van Johnny Jordaan uit 1972 staat een Belgische
poster uit de jaren 50 afgedrukt, en wanneer we deze met de pastiche
van MokumTV vergelijken, wordt alles een stuk duidelijker. Vanwaar
immers die bombastische aankondiging van 'een zang en lach festival'?
Zoiets valt uiteraard te verwachten in de Belgische Folies Bergères,
maar in een Jordanees buurtbioscoopje op zijn retour? Dat de aanvangs-
tijden op de Edisonposter precies hetzelfde zijn als de Brusselse, is al
merkwaardig, maar het Vlaams aandoende 'alle zondagen te 2 u' in
plaats van 'om 2 uur' is des te opmerkelijker.

(Archief Bert Hiddema)

Leek er aanvankelijk maar één bron te bestaan voor het Edison-
affiche op de MokumTV-site, in de Johnny Jordaanbiografie van
Bert Hiddema uit 2000 duikt een twééde exemplaar op. Meerdere
bronnen zouden de authenticiteit van het Edisonaffiche juist
aannemelijker moeten maken, maar het tegendeel is waar. Het
betreft een aangepaste versie van de nepposter, en was er
aanvankelijk sprake van '1.700.000 phonoplaten' - gekopieerd
van het Brusselse '1.700.000 fonoplaten' - op de websiteversie is
dat veranderd in het Hollandse '1.700.000 grammofoonplaten'.
Volgens de site moet de Edisonposter uit 1957 stammen, maar
toen had Johnny Jordaan inmiddels 2.500.000 platen verkocht, en
zoiets laat je toch niet onvermeld. En 'aan den Elandsgracht',
vermoedelijk zo gespeld om de poster ouderwets te laten lijken,
is op de websiteversie in 'aan de' veranderd, in de moderne
spelling die in de jaren 50 gangbaar was. 
Mocht iemand nog in de echtheid van de Edisonposter willen
geloven, in de digitale krantenarchieven is niets over een
Johnny Jordaanoptreden in het Edisontheater terug te vinden,
en het is niet meer dan logisch dat voor een optreden van zo'n
populaire artiest op zijn minst in kranten zou worden geadver-
teerd, of zo'n optreden zou toch minimaal een keertje in de
pers ter sprake moeten komen. Zeker gezien deze fantastische
bewering op de MokumTV-site: 'Als hij in 1957 een maand
lang in het Edison-theater aan de Elandsgracht optreed,
zijn er alleen op de zwarte markt kaartjes te krijgen.'
Overdrijven is ook een kunst.

Update 17-08-2014 - De producent van MokumTV blijkt oom te
zijn van de onlangs overleden Edison Tapijthandelaar Nick Draijer.
In Het Parool geeft de tv-maker voor het eerst publiekelijk de
sluikreclame bij Salto toe.